Her yıl olduğu gibi Apple’ın yeni iPhone’larını duyurmasının ve piyasaya sürmesinin hemen ardından, oldukça eski (2014 tarihli) bir araştırma yeniden servis edildi ve bu araştırma ile şirketin her yeni iPhone’unu duyurmasından önce eski iPhone’larını kasıtlı olarak yavaşlattığının kanıtlandığı iddia ediliyor.
Araştırmanını detaylarını ve araştırmanın üstüne söyleyeceklerimin öncesinde, araştırmanın doğruyu yansıtmadığını ve Apple’ın eski iPhone’larını kasıtlı olarak yavaşlattığının doğru bilinen bir yanlış olduğunun altını çizmek istiyorum. Bu yazımı sonuna kadar okuduğunuzda zaten en başta belirttiklerimin ne kadar doğru olduğunu anlayacaksınız.
Harvard’tan bir öğrencinin yaptığı araştırmada, Apple’ın eski iPhone’larını yeni iPhone’larını duyurmasından hemen önce yavaşlattığı ve bu şekilde yeni modellerinin satışlarını artırmayı hedeflendiği açıklanıyor. Apple’ın bunun için yeni iPhone’larını duyurmadan önce var olan iPhone modelleri için yayınladığı iOS güncellemelerini kullandığıda araştırmada yer alıyor.
Bu araştırma, Netflix dizilerinden olan Unbreakable Kimmy Schmidt’in bir bölümünde de konu olmuş ve araştırmanını sonucuna atıfta bulunulmuştu;
Şimdi gelin geçmişe dönüp, yapılan bu araştırmanın tam detaylarına ve araştırmanın ardından söylenenlere yakından bakalım.
“Eğer Apple olsaydınız, en yeni ürününüzün satışını artırmak için hangi hilelerden faydalanırdınız?
Günümüz şirketlerini biliyorsunuz, kârlarını artırmak için ellerinin altındaki bir numaralı taktiği kullanırlar: Yazılım güncellemeleri. Apple, eski iPhone’larının performansını düşürerek yeni iPhone’ların satışının artacağını düşünüyor olabilir.
Harvard Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, Apple’ın böyle bir şey yapıp yapmadığını araştırmak için insanların bu konudaki eğilimini görmeyi umut ederek Google aramalarına bakıldı ve gödükleri şey gerçekten de ilginçti. Çünkü her iPhone lansmanın yapıldığı Eylül ayında “iPhone yavaşladı” arama terimi o yıl boyunca hiç aratılmadığı kadar aratılıyordu. Bu da araştırmacının Apple’ın her yeni iPhone modelini duyurması öncesinde kasıtlı olarak eski iPhone’ları yavaşlattığını düşünmeye itti ve araştırmasını bu iddianın gerçek olduğu üzerine oturttu.”
New York Times için yazan Harvard ekonomi profesörü Sendhil Mullainathan, araştırmanın sonucunun “çarpıcı” olduğunu belirterek, öğrencilerinin genelde yaptığı araştırmaların ilginç olduğunu ve bu araştırmanın sonucunun diğerlerinden de öne çıkarak gerçekten ilginç olduğunu söyledi.
Daily Mail gazetesinden Mullainathan da araştırmanın sonucunun çarpıcı olduğunu nitelendirdi ancak araştırmaya daha farklı bir yaklaşım göstererek, insanların yeni iPhone’un tanıtılmasından hemen önce iPhone’larının aniden yavaşladığını hissetmelerinin tuhaf gözüktüğünü söyledi.
Buraya kadar araştırmanın gerçek bir araştırma olduğunu anlamak mümkün ancak Apple’ın yeni iPhone’larını tanıtmasından hemen önce eski iPhone’larını yavaşlatıp yavaşlatmadığı tezini doğrulayan gerçeği gerçek bir söylem söz konusu değil. Böyle bir şeyin çıkarımını yapmak için insanların Google aramalarına olan eğilimine bakmak bana göre oldukça yanlış.
Sadece bir akıllı telefon için değil, güncellenebilir olan herhangi bir teknolojik ürünün yeni versiyonunun öncesinde, insanların sahip olduğu eski versiyonunun sorunlu olduğunu düşünmeleri normaldir ve bu tümüyle psikolojik bir şeydir.
Konuya daha tekniki anlamda yaklaşmak için aslında Google arama trendlerine bakmak yerine yazılım sürümlerine göre Geekbench test sonuçlarına bakmak gerekiyor. Şimdi elimize iPhone 7’yi alalım ve iOS 10 yüklü olarak gelen iPhone 7’nin sonradan yayınlanan tüm iOS 10 ara güncellemeleri ile ne yönde bir performans gösterdiğine bakalım. Bunu yaparken de hemen hemen tüm iOS 10 ara güncellemelerini ve hatta iOS 11.0 güncellemesinin resmi Geekbench test sonuçlarını ele alacağız.
iOS 10.0 Geekbench Testi
iOS 10.0.1 Geekbench Testi
iOS 10.1.1 Geekbench Testi
iOS 10.2 Geekbench Testi
iOS 10.2.1 Geekbench Testi
iOS 10.3 Geekbench Testi
iOS 10.3.1 Geekbench Testi
iOS 10.3.2 Geekbench Testi
iOS 10.3.3 Geekbench Testi
iOS 11.0 Geekbench Testi
Buraya kadar görülebilen tek bir şey var, o da Apple’ın her yeni iOS güncellemesi ile iPhone 7’nin performansını ciddi anlamda artırmaya odaklı bir optimizasyon yaptığı. iPhone 7, iOS 10.0’da tek çekirdekte 3454, çoklu çekirdekte ise 5602 puanlık bir performans sunarken iOS 11.0 ile bu tek çekirdekte 3542, çoklu çekirdekte 6077 puana kadar yükselen bir eğilimde.
iPhone 7’nin daha çok yeni bir cihaz olduğunu düşünerek henüz onun için Apple’ın bir yavaşlatma yapmadığını söyleyebilirsiniz. Bunun için de bir önceki model olan iPhone 6s’e dönelim ve iPhone 7’de ki gibi her güncellemeye göre değil de yüklü olarak geldiği iOS 9.0 ve sonraki iOS 10.0 ve iOS 11.0 ile performansının nasıl bir eğilim gösterdiğine bakalım.
iOS 9.0.2 Geekbench Testi
iOS 10.0 Geekbench Testi
iOS 11.0 Geekbench Testi
iPhone 6s için de, tıpkı iPhone 7’de olduğu gibi, her yeni iOS güncellemesi ile benzer iyileştirmeler yapılmış.
Bir iPhone modeli için Apple’ın yazılım güncellemesi desteği ortalama 4 yıldır. Mesela iOS 7 ile gelen iPhone 5s için iOS 11 alacağı son yazılım güncellemesidir. Muhtemelen iOS 12, iPhone 5s için yayınlanmayacaktır. Elbetteki Apple, bu süreci yeni iOS güncellemesinin donanıma olan etkisine göre esnetebilir ancak genel durum bu şekildedir.
Herhangi bir iPhone’un kullanım performansı kullanıcıdan kullanıcıya göre değişebilir ama Geekbench testi için böyle bir şey söz konusu değildir. Mesela benim sahip olduğum iPhone 7 Plus’ın Geekbench puanı 6100 olabilirken sizinkisi 6090 olabilir ancak genel olarak puanlar birbirine oldukça yakın olacaktır.
Sonuç olarak Apple’ın her yeni iPhone modelinin satılması için eski iPhone’larına bir müdehalesi söz konusu değildir ki teknoloji devinin böyle bir şeye ihtiyacının olduğunu düşünmek mantıksız olacaktır. Apple, her yıl elde ettiği gelirlerinin tamamını iPhone satışları üzerinden elde etmiyor. Diğer ürünleri ve servislerinin de gelirleri üzerinde önemli bir etkisi var. Ayrıca sadece Apple için değil, hiçbir şirketin böyle bir politika izlemesi mantıklı olmaz. Çünkü böyle bir politika kısa vadelidir. Teknoloji devleri için kısa vadeli bir politika yoktur.
AppleFoni kurucusu ve baş editörü olarak, Apple ve iPhone hakkında doğru bilinen yanlışlardan birisini detaylı bir şekilde ortaya koyduğumu düşünüyorum. Siz de bu konuyla ilgili düşüncelerinizi ve değerlendirmelerinizi aşağıdaki yorum alanından paylaşabilirsiniz.
