Bugün iPhone’un 10. yıldönümünü kutlarken iOS‘u da unutmamak gerekiyor. 2007’de ilk nesil iPhone’un yanında tanıtılan iPhone OS, Apple’ın ilk akıllı telefonunun temelini oluşturuyordu ve “her şeyi değiştiren devrim niteliğinde bir ürün” sloganını kesinlikle destekliyordu.

10 yıl sonra iOS, iPhone’un donanımı kadar, belki de daha fazla gelişti… Yıllar boyunca iOS’un nasıl değiştiğini ve geliştiğini bu yazımızda görebilirsiniz.

Steve Jobs, iPhone’u ilk kez 9 Ocak 2007’de Macworld Conference & Expo’da açılış konuşmasında dillendirmişti. iPhone’un gerçek Mac OS X ile çalıştığını ve masaüstü uygulamalarını çalıştırabileceğini söylemişti. Birkaç ay sonrasında iPhone’un işletim sistemi hızlıca geliştirilmeye devam edildi ve iPhone OS olarak adlandırılarak iPhone OS 1‘in tanıtımı yapıldı.

iPhone OS 1 yerleşik uygulamaları desteklemiyordu. Jobs bunun yerine geliştiricileri iPhone’da yerleşik uygulama gibi davranacak şekilde dizayn edilmiş web tabanlı uygulamalar oluşturmaya itti. En sonunda ise rota tümüyle değişti ve Steve Jobs iPhone SDK’yı duyurdu.

iPhone SDK 2007’de kullanıma sunuldu, App Store Temmuz 2008’de açıldı ve iPhone OS 2’nin yanında 500 uygulama App Store’da yerini aldı. Kısa süre içerisinde bu rakam 2.2 milyonu aştı. iPhone OS 2, iPhone kullanıcıları için ücretsiz ve iPod touch kullanıcıları için ise 9,95 dolardı. iPhone OS 2, push bildirimleri gibi yeni özellikleri de içeriyordu. Cupertino merkezli şirket, 2008 yılında iPhone OS’u şöyle anlatıyordu;

Ücretsiz iPhone 2.0 yazılım güncellemesi ile iPhone’unuz daha da fazlasını yapar. iPhone’un yeteneklerini doğrudan yeni App Store’dan indirdiğiniz yenilikçi uygulamalarla genişletin. İşyerindeki Microsoft Exchange sunucunuzdan e-posta, takvime erişin ve kişilerle iletişim kurun. Posta, Kişiler ve diğer uygulamalardaki yeni özellikler kullanın.

iPhone’un (ve iPod Touch’ın) üçüncü büyük sürümü, Haziran 2009’da gelen iPhone OS 3 olmuştu. Bu, çok aranan kopyalama ve yapıştırma işlevselliğinin yanı sıra MMS desteği, Spotlight arama, Sesli Notlar, MobileMe desteği ve daha fazlası demekti.

iPad, 2010 yılının Nisan ayında tanıtıldığında Apple, iPhone OS’yi iOS olarak yeniden adlandırdı ve iOS 3.2‘yi duyurdu.

Ardından, yeni iOS marka bilinci oluşturma yapısına sahip ilk büyük sürüm olan iOS 4 geldi ve tüm cihazlar ve tüm kullanıcılar için ücretsiz olarak sunuldu. iOS 4, “çoklu görev” desteği, yazım denetimi, Mail uygulamasında birleştirilmiş gelen kutusu ve kamera uygulamasında dijital yakınlaştırma gibi yeni özelliklere sahipti. Bununla birlikte, iOS 4’ün piyasaya çıkışından sadece bir ay sonra Apple, iPhone 4’ün hücresel sinyal gücündeki rahatsız edici “Antennagate” hatasını ele almak için iOS 4.0.1 güncellemesini yayınladı.

Apple, iOS 4’ün uygulama klasörleri oluşturacak ve ana ekranınızın arka planını değiştirecek (ünlü su damlası arka planının dahil edilmesi dahil) “bazı şaşırtıcı şeyler” yapmanıza izin veren “100’ün üzerinde yeni özellik” içerdiğini öne sürdü.

iOS 5 resmi olarak 6 Haziran 2011’de WWDC’nin açılış konuşmasında duyuruldu ve sonunda 12 Ekim 2011’de halka arz edildi. iOS 5 ile iCloud, Bildirim Merkezi, OTA yolu ile yazılım güncellemeleri ve çok daha fazlası sunuldu.

Apple, iOS 5’in iPhone, iPad ve iPod Touch için 200’den fazla yeni özellik içerdiğini söylüyordu. Siri, iOS 5’in en temel özelliklerinden birisiydi.

iOS 6, iOS’un bir sonraki ve belkide şimdiye kadarki en önemli güncellemesiydi. Haziran 2012’de WWDC’de tanıtıldı ve Eylül ayında piyasaya çıktı. Güncelleme ile Apple, Google Haritalar’tan Apple Haritalar’a geçiş yaptı; bu geçiş çok ses getirmişti. Çünkü kullanıcıları zor durumda bırakacak çok büyük sorunlar ortaya çıkıvermişti.

Akıllıca bir şekilde Apple, iOS 6’nın “iPhone’u, iPad’i ve iPod touch’ı tamamen yeni yönlere çektiğini” ileri sürdü. Apple Haritalar’a ek olarak iOS 6 ile, Facebook entegrasyonunu, Photo Streams’i kullanıma sundu ve Siri, Passbook ve FaceTime’daki gelişmeleri de beraberinde getirdi.

iOS 6 yayınlandıktan sonra, gösterişli yeni özellikler ve tasarım değişiklikleri yerine geliştirmeler üzerine yoğunlaşan ve çok büyük memnuniyetle karşılanan bir güncelleme olarak anıldı.

2013 sonbaharında piyasaya çıkan iOS 7, Apple’ın mobil işletim sisteminde gerçekleştirdiği en büyük çaplı değişikliklerin bir yansımasıydı. Jony Ive, bu güncellemenin “basitliğin derin ve kalıcı güzelliği” olduğunu söylüyordu. Apple, iOS 7’nin “bir bütün olarak mobil işletim sistemine yeni bir bakış açısı” olduğunu söyledi.

iOS 7, hızlı bir şekilde değiştirilebilen ayarlar için Denetim Merkezi, yeni görünümlü çoklu görev, Kamera ve Fotoğraflar’daki iyileştirmeler, AirDrop ve daha pek çok özelliği beraberinde getirdi. Apple, iOS 7’yi piyasaya sürdüğünde şöyle bir açıklama yapmıştı;

iOS 7, Denetim Merkezi, iOS için AirDrop ve daha akıllı çoklu görev işlevleri gibi harika yeni özellikler sunmaktadır. Ayrıca her gün yaptığınız işleri daha kolay, daha hızlı ve daha keyifli hale getirir. Birçok uygulama farklı görünse de, işinizi yapma şekli mükemmel bir şekilde tanıdık geliyor. İlk günden itibaren, dünyanın en gelişmiş mobil işletim sistemini nasıl kullanacağınızı biliyorsunuz.

Bir yıl sonra Apple, “geliştiriciler için muazzam ve herkes için büyük” sloganı ile iOS 8‘i duyurdu. Güncelleme, tamamen yenilenen bir Fotoğraf uygulamasını, Aile Paylaşımı’nı, süreklilik, iCloud Drive ve çok daha fazlasını içeriyordu. iOS 8 için Apple’ın açıklaması şu şekildeydi;

Çektiğiniz fotoğrafları hızlı bir şekilde bulun ve düzenleyin. Sesinizi bir metin mesajına ekleyin. Sağlık ve fitness uygulamalarının eğitmeninizle ve hatta doktorunuzla iletişim halinde olmasına izin verin. Geliştiricilere daha derin erişim ve daha fazla araç sağladık.

Yeni klavye seçeneklerine ve içeriğinizi paylaşmanın daha birçok yoluna sahip olursunuz. Ve iCloud ve Touch ID’yi daha önce hiç olmadığı gibi kullanabileceksiniz. iOS 8’in sizin için yapabileceği bazı şeylerden bazıları şunlardır; böylece her zamankinden daha fazla şey yapabilirsiniz.

iOS 8 ile iOS 9 arasında önemli olan iOS 8.4 güncellemesi vardı. Bu noktada Apple, Spotify ile rekabet edeceği yeni servisini, Apple Music’i yenilenen Müzik uygulaması ile birlikte kullanıma sundu. En önemlisi ise, yine ara güncelleme olan iOS 8.3 ile Siri artık Türkçe dilini destekliyordu.

iOS 9, 2016 sonbaharında piyasaya sürüldü ve yepyeni bir Apple News uygulamasını, iPad’teki yeni çoklu görev özelliğini, proaktif desteği ile Siri’yi ve çok daha fazlasını içeriyordu. iOS 9’un iPhone 6S’nin yanında piyasaya sürüldüğü göz önüne alındığında, 3D Touch ile birlikte Peek ve Pop ve Quick Actions gibi özellikler için de destek sağladığını söylemeden geçmeyelim.

Ayrıca iOS 9.3, Apple’ın otomatik ekran sıcaklığını ayarlama teknolojisi olan Night Shift dahil olmak üzere yeni özellikler getirdi.

Apple, iOS 9’un “en gelişmiş mobil deneyimi sunduğunu” öne sürdü. iOS 9 için Apple’ın açıklaması;

iOS 9, ana ekranda gördüğünüz uygulamalardan sistemin temeline kadar her aşamada iyileştirmeler getiriyor. Siri her zamankinden daha akıllı proaktif öneriler sunar. Tüm bu gelişmeler, cihazlarınızın sizinle her gün daha fazla şey yapabilmesini sağlar.

Daha sonra Apple’ın “en büyük sürüm” olarak lanse ettiği iOS 10 geldi. Güncelleme, yeniden tasarlanan Haritalar uygulamasını, Fotoğraflar’da Anılar özelliğini, Siri için üçüncü parti uygulama desteğini ve daha pek çok şeyi içeriyordu;

Sevdiğiniz her şey şimdi en büyük sürümümüz olan iOS 10 ile daha da iyi. Mesajlarda kendinizi yeni cesur yollarla ifade edin. Güzelce yeniden tasarlanmış Haritalar ile rotanızı bulun. Anıları daha önce hiç olmadığı şekilde Fotoğraflar’da yeniden yaşayın. Ve Siri’nin gücünü her zamankinden daha fazla uygulamada kullanın.

Gerçekten de, iOS son 10 yılda uzun bir yol kat etti, değişti ve gelişti. Üçüncü parti uygulama desteği yokken 2 milyondan fazla uygulamanın yer aldığı bir ekosisteme geçiş yapıldı. Şimdi is,e daha fazlasını sunmak ve bir adım daha ileriye gitmek adına iOS 11 üzerinde çalışmalar yapılıyor.